Ħaġar Qim – Zapomniana Kapłanka i Świątynia Księżyca

Na zachodnim wybrzeżu Malty, wśród klifów i śródziemnomorskich wiatrów, znajduje się jedno z najbardziej fascynujących miejsc w Europie — megalityczna świątynia Ħaġar Qim. Zbudowana około 3600 roku p.n.e., jest jednym z najstarszych wolnostojących obiektów sakralnych na świecie. Turyści z całego globu przyjeżdżają tu, by podziwiać niesamowitą architekturę i poczuć kontakt z pradawną cywilizacją.

Ale niewielu wie, że z tym miejscem związana jest legenda, która przetrwała tysiące lat — opowieść o kapłance Księżyca, która zniknęła podczas niezwykłego zaćmienia, pozostawiając po sobie więcej pytań niż odpowiedzi.

Świątynia, która wyprzedzała swoje czasy

Ħaġar Qim to jedno z najważniejszych miejsc kultu prehistorycznego na Malcie. Składa się z kilku komór ułożonych na planie koncentrycznych owali. Jej najważniejszą cechą jest precyzyjne ustawienie względem Słońca i Księżyca — szczególnie w czasie przesileń i zaćmień.

Archeolodzy uważają, że świątynia mogła być wykorzystywana do celów rytualnych, astronomicznych oraz związanych z płodnością. Odkryto tu m.in. słynną figurkę Grubej Damy — symbolu matki natury, płodności i cykliczności życia.

Legenda Kapłanki Księżyca

Według lokalnej legendy, przekazywanej przez pokolenia w południowej części Malty, w świątyni Ħaġar Qim istniał niegdyś zakon kapłanek, które odprawiały rytuały ku czci Księżyca. Jedna z nich, młoda, piękna i wybrana przez samą boginię księżycową, miała wyjątkowy dar — potrafiła przewidywać zmiany niebios i komunikować się z siłami natury poprzez światło Księżyca odbijające się w kamiennych wnętrzach świątyni.

Mieszkańcy wioski bali się jej i zarazem czcili, nazywając ją „Córką Nocy”. Według legendy, pewnej nocy, gdy nastąpiło rzadkie zaćmienie księżyca, kapłanka odprawiła samotny rytuał. W tym czasie błękitne światło Księżyca miało oświetlić centralny kamień, a ona weszła do jednej z komór świątyni… i już nigdy z niej nie wyszła.

Kiedy członkowie zakonu znaleźli się na miejscu, komnata była pusta. Kamień, który wcześniej służył jako ołtarz, był chłodny, jakby nigdy nie dotknięty. Od tamtej pory mówiono, że kapłanka została zabrana przez Księżyc — w nagrodę lub jako ofiara.

Archeoastronomia i nauka w tle legendy

Choć legenda brzmi jak baśń, jej korzenie mogą sięgać rzeczywistych zjawisk astronomicznych i rytuałów starożytnych ludów. Archeoastronomowie, czyli badacze astronomii prehistorycznej, zwracają uwagę, że świątynie takie jak Ħaġar Qim mogły być swoistymi obserwatoriami.

W dni przesileń i równonocy, promienie światła słonecznego oraz księżycowego przenikają przez wejścia świątyni w sposób dokładnie zaplanowany. Oznacza to, że jej twórcy musieli nie tylko obserwować niebo, ale i rozumieć jego cykle. Czy kapłanka mogła być astronomem swoich czasów? A może rzeczywiście odgrywała rytualną rolę pośredniczki między ludźmi a niebem?

Dlaczego legenda przetrwała?

Legendy, które trwają przez tysiące lat, rzadko są przypadkowe. Historia Kapłanki Księżyca może być symboliczną opowieścią o roli kobiet w pradawnych religiach, o tajemnicach przyrody i potrzebie łączności człowieka z kosmosem. To także opowieść o ofierze i poświęceniu — tematach obecnych we wszystkich wielkich mitologiach.

Dziś, odwiedzając Ħaġar Qim, nie sposób nie poczuć dreszczu. Kamienne ściany milczą, ale zdają się coś pamiętać. Może o niej?

Odwiedź Ħaġar Qim i poczuj magię miejsca

Świątynia Ħaġar Qim jest dostępna dla turystów i znajduje się nieopodal miejscowości Qrendi. Z tarasów widokowych rozciąga się panorama na wyspę Filfla i południowe wybrzeże Malty. Na miejscu można również odwiedzić interaktywne centrum dla zwiedzających, które opowiada o historii megalitów i ich znaczeniu.